I. Thị Trường Việt Nam: Miền Bắc tăng giá – Miền Nam gom hàng

(Hình ảnh: Minh họa)

Diễn biến chính:

• Giá thu mua giấy phế liệu tại Miền Bắc tăng từ 200–300 đồng/kg, cao hơn trung bình 2 tháng gần nhất.

• Tuy nhiên, hàng vẫn chảy mạnh vào Miền Nam, phản ánh tình trạng lệch pha cung – cầu nội địa.

Phân tích chuyên sâu:

Sự tăng giá hiện tại không chỉ là biến động chu kỳ, mà thể hiện rõ ràng một xu hướng dịch chuyển trong chuỗi cung ứng:

• Miền Bắc có nguồn hàng nhưng không giữ được, do thiếu chính sách cam kết thu mua dài hạn.

• Miền Nam chủ động gom hàng bằng lợi thế tài chính hoặc hợp đồng bao tiêu, sẵn sàng trả giá cao hơn để kiểm soát nguồn nguyên liệu.

Nếu nhà máy tại miền Bắc không điều chỉnh chiến lược thu mua, nguy cơ “mất nguồn ngay tại sân nhà” sẽ tái diễn, gây gián đoạn sản xuất và đội chi phí đầu vào.

Khuyến nghị chiến lược:

• Vựa thu mua: Không bán tháo khi giá sốt, nên phân tán đầu ra và giữ lại một phần cung ứng cục bộ.

• Nhà máy miền Bắc: Cần thiết lập hệ thống thu mua vệ tinh, đàm phán hợp đồng cố định với đầu mối, và đầu tư công nghệ kiểm soát nguyên liệu.

II. Trung Quốc: Chiết Giang phục hồi – nhưng không đại diện toàn thị trường

Diễn biến nổi bật:

• Sau kỳ nghỉ lễ, một số nhà máy Trung Quốc giảm giá nhẹ. Tuy nhiên, cuối tuần qua, 2 nhà máy lớn tại Chiết Giang tăng 10–20 NDT/tấn (~360–700 đồng/kg).

Ý nghĩa thị trường:

Chiết Giang là khu vực cửa ngõ xuất khẩu, thường phục hồi sớm theo tín hiệu từ thị trường quốc tế, đặc biệt là đơn hàng bao bì sang Mỹ, châu Âu. Tuy nhiên, đây là sự hồi phục cục bộ, không phản ánh xu hướng chung toàn Trung Quốc – do đó cần thận trọng.

Hướng đi cho doanh nghiệp Việt Nam:

• DN nhập khẩu phế liệu từ TQ: Nên chốt sớm các lô hàng nếu đã có hợp đồng mở, đề phòng đợt tăng giá lan rộng.

• Nhà máy phụ thuộc nguồn TQ: Cần cập nhật giá mỗi 3–5 ngày và tính đến phương án dùng hỗn hợp nguyên liệu nội – ngoại để giảm rủi ro.

• Doanh nghiệp thiết bị: Là thời điểm thích hợp để giới thiệu các giải pháp tiết kiệm sợi, cải tạo bột giấy giúp nhà máy tối ưu hiệu suất sản xuất.

III. Bắc Mỹ: Đóng cửa nhà máy – chuyển dịch vai trò sản xuất

Diễn biến:

• Các tập đoàn giấy lớn như International Paper, WestRock công bố đóng cửa vĩnh viễn nhiều nhà máy tại Bắc Mỹ.

Bản chất xu hướng:

• Việc đóng cửa không còn là “giảm công suất tạm thời” mà là bước rút lui chiến lược khỏi mô hình sản xuất truyền thống, do:

  • Chi phí vận hành cao.

  • Quy định môi trường ngày càng khắt khe.

  • Hàng nhập khẩu từ châu Á cạnh tranh mạnh mẽ.

Khu vực Bắc Mỹ đang chuyển dịch trở thành trung tâm tiêu thụ, thay vì sản xuất.

Cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam:

• Nhà máy giấy: Nên đẩy mạnh sản xuất các dòng sản phẩm có khả năng thay thế nguồn cung Mỹ, như giấy kraft, giấy bao bì thực phẩm, giấy tái chế chất lượng cao.

• DN xuất khẩu giấy: Đây là thời điểm để tiếp cận hệ thống phân phối tại Mỹ, khi họ đang tìm kiếm nguồn cung mới đáng tin cậy.

• Ngành thiết bị: Cần chuẩn hóa dây chuyền đạt tiêu chuẩn xuất khẩu: giấy sạch – ít độn – hiệu quả năng lượng – dễ bảo trì.

Kết Luận:

Ngành giấy toàn cầu đang dịch chuyển âm thầm nhưng sâu sắc. Từ việc tăng giá cục bộ cho đến tái định hình vai trò sản xuất – tiêu thụ giữa các khu vực, đây là giai đoạn ai đi trước một bước về phân tích và hành động, sẽ có lợi thế cạnh tranh thực sự trong 3–6 tháng tới.

Ngọc Thúy - Quang Minh Kiều

(Đây là phân tích cá nhân dựa trên tổng hợp từ các nguồn thông tin, bao gồm: Thitruonggiay.com và các dữ liệu thực tế trong ngành giấy.)